خدا، تا زمانى كه زمام امور مسلمانان در دست بنى اميه است، مسلمانان روى رفاه و آسايش نخواهند ديد» .[1]

و اين، هشدارى بود به عراقيان كه بر اثر سستى و به اميد راحتى و آسايش، تن به جنگ با معاويه ندادند، غافل از اين كه در حكومت معاويه هرگز به اميد و آروزى خود دست نمى يابند.

پيشواى دوم، هنگامى كه براثر شرائط نامساعدى كه قبلاً تشريح شد، جنگ با معاويه را برخلاف مصالح عالى جامعه اسلامى و حفظ موجوديت اسلام تشخيص داد و ناگزير صلح و آتش بس را قبول كرد، فوق العاده كوشش نمود تا هدف هاى عالى و مقدس خود را تا حدّ امكان از رهگذر صلح و به نحو مسالمت آميز تأمين كند.

از طرف ديگر، چون معاويه به خاطر برقرارى صلح و قبضه نمودن قدرت، حاضر به دادن همه گونه امتياز بود به طورى كه ورقه سفيد امضا شده اى براى امام فرستاد و نوشت هر چه در آن ورقه بنويسد، مورد قبول وى مى باشد.[2] ـ امام از آمادگى او حداكثر بهره بردارى را نموده و موضوعات مهم و حساس را كه در درجه اول اهميت قرار داشت و از آرمان هاى بزرگ آن حضرت به شمار مى رفت، در پيمان صلح گنجانيد و از معاويه تعهد گرفت كه به مفاد قرارداد عمل كند.

گرچه متن پيمان صلح در كتب تاريخى، به طور كامل و به ترتيب، ذكر نشده است، بلكه هر كدام از مورخان به چند ماده از آن اشاره نموده اند، ولى با جمع آورى مواد پراكنده آن از كتب مختلف مى توان صورت تقريباً كاملى از آن را