responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : قامــوس المعـــارف المؤلف : مدرس تبريزى، محمدعلى    الجزء : 1  صفحة : 89

نمايش بيستودوم در مذكّر و مؤنّث: بدان كه در بعضى زبان ها، همه اسماء به اين صفت، موصوف مى باشد امّا در زبان پارسى آنچه اسماء بى جان است، قاعده اى براى تذكير و تأنيث آن ها نبوده و مذكّر و مؤنّث اعتبار نشود و آنچه اسماء جاندار است، در بعضى از آن ها نرينه را اسمى خاصّ و ماده را نامى ديگر است، همچو: «مرد و زن»، «پدر و مادر»، «برادر و خواهر»، «كدخدا]و[ كدبانو»، «خروس ]و[ ماكيان»; و در بعضى ديگر، فرق مذكّر و مؤنّث بدين گونه نمايند كه: در اسم مذكّر به آخرش «گشن» يا «نر» ملحق نموده و يا به اوّلش «نرّه» يا «گشن» ملصق ساخته و در اسم مؤنّث، به اوّل يا آخر آن، لفظ «ماده» افزايند همچو: شيرنر و نرّه شير و پيل گشن و گشن پيل و ماده گاو و گاوماده و مانند اين ها.

]اسماء اصوات[

نمايش بيستوسوم در اسماء اصوات: بعضى از ادبا، اسماء تنبيه و تعجّب و ندا و تحسين و مانند اين ها را اسماء اصوات نام كرده.

]قيودات[

نمايش بيستوچهارم در قيودات: بدان كه هرآنچه را كه در جمله و كلام، معنائى زايد بر مدلول مسند و مسنداليه بفهماند مانند زمان اسناد و مكان آن و كمّ و كيف آن و ساير خصوصيّات آن، قيودات نامند; و آن بر چند گونه است:

1) قيود زمان همچو: دى، امروز، اكنون، فردا و بامداد و شبانگاه و مانند اين ها.

2) قيود مكان: اينجا، آنجا، بالا و پايين و مانند آن ها.

3) قيود كمّ و مقدار: بسا، بسيار، كمتر، بيشتر.

4) قيود تصديق: آرى، بلى، نهمار.

5) قيود نفى: نه، هرگز، هيچ.

6) قيود ترتيب: پس پس، آنگاه، نخست، نخستين.

7) قيود وصف همچو: عاقلانه و ديوانه و حقيقتاً و واقعاً و كوركورانه و پنهان و آشكار.

8) قيود شكّ و ظنّ: شايد، گويا، همانا، دور نيست، پندارم و مانند اين ها.

9) قيود استفهام: آيا، كى، كجا، كدام و مانند اين ها.

و بايد دانست كه در پاره اى زبان ها خصوصاً عربى بدين اقسام مزبوره، احكام بسيار و اختلافات بى شمار در كار; و از آن رو با تفاصيل بسيار مذكور مى دارند ولى چون در زبان پارسى عبارت از بعضى كلمات بسيطه يا مركّبه هستند كه به اندك تأمّل، معلوم مى گردد، اين است كه در اكثر آن ها به مجرّد تعداد اكتفا نموده و در تعداد هم طالب استقصا نشديم و بعد از فراغ از شرح اجمالى اكثر اقسام اسم، به ذكر اجمالى پاره اى حالات و عوارضات آن مى پردازيم.

حالات و عوارضات اسم

اسم الکتاب : قامــوس المعـــارف المؤلف : مدرس تبريزى، محمدعلى    الجزء : 1  صفحة : 89
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست