كتابهائى كه در آخر بحث اسامى آنها را ياد آور خواهيم شد مراجعه فرمايند.

تصرف در معقولات

نويسنده به عقيده خود يك گواه محكم عقلى بر عدم عصمت انبيا پيدا نموده و ( در ص 308) چنين مى نويسد:

اگر در پيغمبران به وجود قوه عصمت قائل باشيم كه قهراً به واسطه آن از ارتكاب جرم و گناه برى مى باشند در اين صورت چرا خداوند پيامبران را در تمام افعال و اقوال مدح مى كند، معلوم است كه مدح وقتى لازم است كه شخص به اختيار خود، كار نيكى انجام دهد.

پاسخ:

هرگاه ما نـام اين اسـتدلال را تصرف در معقولات بگذاريم كار بى جائى نكرده ايم، خوب بود نويسنده كتاب، مقدارى علم كلام مى خواند چقدر زيبا بود پيش از چاپ اين مباحث، آنها را با يكى از دانشمندان « تبريز» در ميان مى گذارد و از آنها مى پرسيد كه آيا قول به عصمت، اختيار را از پيامبران سلب مى نمايد، وانگهى فقط امور اختيارى در خور مدح و ثناء است و كارهاى غير اختيارى ارزش مدح و تعريف را ندارد؟... اينك توضيح مطلب از دو طريق:

پاسخ نقضى:

خدا فرشتگان را مدح مى كند.

1 ـ ( لا يَعْصُونَ اللّهَ ما اَمَرَهُمْ وَ يَفْعَلُونَ ما يُؤمَرُونَ)( تحريم، آيه6).

« نسبت به فرمان خدا معصيت نمى ورزند، و به آنچه مأمورند، انجام وظيفه مى كنند».

2 ـ ( مَنْ كانَ عَدُواًّ للّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ رُسُلِهِ وَ جِبْرِيْلَ وَ مِيْكالَ فَاِنَّ اللّهَ عَدُوٌّ لِلْكافِرِينَ)( سوره بقره، آيه98).