حبط اعمال

حبط و پوچ و بی‌اثر شدن اعمال نیک در اثر بعضی از عوامل مورد تأیید قرآن مجید است مثلا اگر به کسی احسان کنیم سپس بر وی منت گذاریم و اذیت کنیم این منت و اذیت آن احسان را پوچ و بی‌اثر می‌کند دیگر در نزد خدا ثوابی نخواهد داشت چنان که فرموده: لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذی ...
بقره/ 264.
قرآن مجید اعمال حبط شده را به خاکستری تشبیه می‌کند که طوفانی آن را پراکنده نماید سوره ابراهیم/ 18.
مطالب زیر در این مورد شایان تذکّر است:
1- حبط راجع به اعمال نیک است، حبط اعمال زشت آمرزیده شدن آنهاست ولی قرآن مغفرت را حبط اعمال بد، نام نگذاشته است مثلا آیه فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ مائده/ 5 وَ حَبِطَ ما صَنَعُوا فِیها وَ باطِلٌ ما کانُوا یَعْمَلُونَ هود/ 16 و امثال آنها راجع به اعمال نیک می‌باشند.
2- شرک و کفر باعث حبط اعمال هستند وَ لَوْ أَشْرَکُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما کانُوا یَعْمَلُونَ انعام/ 88 وَ مَنْ یَرْتَدِدْ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَیَمُتْ وَ هُوَ کافِرٌ فَأُولئِکَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ بقره/ 217.
3- بی‌احترامی به پیامبر در سخن گفتن (حجرات/ 2) منافق بودن (احزاب/ 18) منت و اذیت در پی احسان (بقره/ 264) عدم اطاعت از خدا و رسول (محمّد/ 33) قتل پیامبران و امر به معروف کنندگان نیز حبط کننده عمل می‌باشند.