اسم الکتاب : طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) المؤلف : سراج جوزجانی، منهاج الدین الجزء : 2 صفحة : 325
هنود
است، كه در آنجا مسلمانان نيز زيادند، و غالب باشندگان آن هندواند. [1]
البيروني مينويسد: كه وادي ويهند مجراي درياي سند است، كه آبهاي كابل و
غوروند (غوربند موجوده) و پنجهير (پنجشير موجوده) و لبنگا يعني لمغان و
غيره يكجا شده، نزديك بر شاور (پشاور) در پايان شهر قندهار يعني ويهند
بدرياي سند افتد [2] علاوه بر ان البيروني تصريح كند: كه ويهند در وادي
سند قصبه قندهار است و آب سند در آنجا بگذرد، كه هنديان آنرا نهر ذهب
خوانند [3] بقاياي اين شهر تاريخي اكنون بنام هندHund در حصه شمالي
ملتقاي درياي كابل و سند در صوابي مردان ولايت پشاور موجود است، و مورخ
كشمير كلهاناKelhana آنرا بنام اودها هنداپوره، و جولين آنراOhind ضبط كرده
است [4] اما پرشاور كه درين فقره ذكر شده همين پشاور موجوده است، كه
پرشاور و پرشور، پرشاپور ناميده ميشد، و مورخان آنرا به همين صور ضبط
كردهاند، و درين كتاب هم مكررا پرشاور ذكر ميگردد، ولي آب سدره هم درين
كتاب مكرر مذكور ميافتد، كه ضبط آن (سودره) هم آمده [5] و در اكثر
تواريخ عربي و فارسي مانند بيهقي و گرديزي و طبقات ناصري و آداب الحرب و
غيره اين نام به همين صور ميآيد، و راورتي گويد: كه سدره يا سودره نام
قديم چناب است، كه خود اهل هند (سد هورا) هم ميگفتهاند. چون ويهند بر
كنار راست درياي سند واقع بود بنابران در اين جا بجاي سدره (سند) صحيح
خواهد بود.
(21) دره خمار
منهاج سراج جوزجاني دره خمار را در موقعي ذكر كند، كه سلطان عبد الرشيد
غزنوي عساكر خود را به فرماندهي طغرل، بدفع الپ ارسلان شاه سلجوقي كه از
جانب طخارستان بغزنه روي آورده بود، ميفرستد، و در پيش دره خمار الپ
ارسلان را ميشكند ... (طبقه 11- ذكر عبد الرشيد بن محمود)
[1] احسن التقاسيم ص 477- 485 [2] كتاب الهند، ج 1 ص 347 [3] الجماهر في معرفة الجواهر، ص 236 و منتخبات قانون مسعودي ص 30 [4] يادداشتهاي پشاور، ص 9 [5] الكامل ابن اثير، ج 12 ص 97
اسم الکتاب : طبقات ناصري(تاريخ ايران و اسلام) المؤلف : سراج جوزجانی، منهاج الدین الجزء : 2 صفحة : 325