قوله تعالی: «کِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیْکَ مُبارَکٌ لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ وَ لِیَتَذَکَّرَ أُولُوا الْأَلْبابِ.» [3] اگرچه کلماتی که با الفاظ: «حقّ» و «الحقّ» در قرآن کریم ذکر شده، چنان‌که در مقدمه بیان گردید، به 239 بار می‌رسد، و ما در این تحقیق، تنها 6 مورد؛ یعنی تقریبا یک چهلم از مجموع آن را از آیات انتخاب نموده‌ایم، امّا با بررسی و تدبّر بر روی آیات شش‌گانه مذکور، معانی متنوعی از حق برداشت می‌شود که همه بیان واقعیتی ثابت و لایتغیرند؛ چنان‌که این واقعیت ثابت لا یتغیر به اعتبار مضاف آن در آیه، یا منسوب به قرآن است:
«قَدْ جاءَکُمُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ»، یا منسوب به کیفیت ولادت، نبوّت و کتاب حضرت عیسی علیه السّلام است: «ذلِکَ عِیسَی ابْنُ مَرْیَمَ قَوْلَ الْحَقِّ»، و یا منسوب به نظام خلقت آسمان‌ها و زمین بر وجه حکمت است: «خَلَقَ اللَّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ»،* و یا منسوب به تعالیم و رسالت انبیا است: «وَ جادَلُوا بِالْباطِلِ لِیُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ»، و یا منسوب به مقداری از مال است که به لحاظ اخلاقی، به سائل و محروم اختصاص دارد:
«وَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ»، و یا به‌طور کلی منسوب به دین است: «وَ