اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 236
کردهاند:
«لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا ما آتاها»؛ یعنی تکلیف به ما لا
یطاق نیست که در هر شرایطی از قدرت نسبی او به دور باشد: «لِیُنْفِقْ ذُو
سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَیْهِ رِزْقُهُ فَلْیُنْفِقْ
مِمَّا آتاهُ اللَّهُ لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا ما آتاها
سَیَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یُسْراً.» [1] و در آیه 64 مائده، گستردگی اعطای انفاق را تنها در خدای متعال ملاحظه میکنیم: «یُنْفِقُ
کَیْفَ یَشاءُ.» او هرگونه که بخواهد انفاق میکند. این گستردگی از به
علاوه بینهایت است تا منهای بینهایت، تا آنکه ظرف پذیرش انفاق در مخلوق
چه اندازهای را اقتضا کند. ظرف پذیرش در یک سوی به علاوه بینهایت خود،
روح با عظمت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله بوده که محلّ نزول وحی است و لذا
تا حدّ بینهایت از عظمت، گستردگی دارد: «ثُمَّ دَنا فَتَدَلَّی. فَکانَ
قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنی ، [2] و این بینهایت، از لحاظ زمان، تا روز
قیامت استمرار دارد، و یا ظرف پذیرش دلهای غافل یهود است که پرده سیاه
غفلت آن را پوشانیده است. بنابراین غفلت، تنها خودمحوری ملاک امور قرار
دارد و در همه چیز حتی درباره صفات حق تعالی با قیاس به نفس، به قضاوت و به
سخن گفتن پرداخته میشود تا جایی که آنها گفتند: دست خدا بسته است: «وَ
قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ» این غفلت آنان و سخن
ظالمانهشان سبب شد که خدای متعال به واسطه آنچه گفتند، آنان را لعنت کند:
«لُعِنُوا بِما قالُوا»، و دست آنها را ببندد: «غُلَّتْ أَیْدِیهِمْ»، و تا
روز قیامت در درون آتش کینه و دشمنی که بین آنان فراهم شده، بسوزند: «وَ
أَلْقَیْنا بَیْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِلی یَوْمِ
الْقِیامَةِ.» [3]کلمات قصار پیرامون انفاق
در غرر الحکم و درر الکلم در «باب الانفاق» از مولای موحدان، امیر
مؤمنان علیه السّلام، سخنانی به اقتصار بیان شده که در اینجا فقط به نقل
برخی از آنها میپردازیم: 1. «إذا رزقت، فأنفق.»: هرگاه روزی داده شوی، پس انفاق کن.