فرهنگ قرآن - امامی، عبد‌النبی - مکتبة مدرسة الفقاهة

اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبد‌النبی الجزء : 1 صفحة : 183

ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنی أَلَّا تَعُولُوا»، [1] و «وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ فَلا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ فَتَذَرُوها کَالْمُعَلَّقَةِ»، مفسر یکدیگرند؛ زیرا آیه «فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا»، به قرینه «ذلِکَ أَدْنی أَلَّا تَعُولُوا»، بنا بر آنکه «تعولوا»، از ماده عول و به معنای مایه معیشت شخص یا عیال باشد، عدالت در معیشت را بیان می‌فرماید و آیه «وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ»، به قرینه «فَلا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ»، و هم‌چنین به قرینه «فَتَذَرُوها کَالْمُعَلَّقَةِ»، عدالت در مودّت را بیان می‌نماید؛ این‌گونه که برای اجرای حکم اوّل: «فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ»، می‌فرماید: «فَلا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ»: برای اجرای عدالت، همه تمایل و رغبت خود را معطوف به جانب یکی که مورد مودّت شماست، نکنید، که در این صورت، زنان دیگر به لحاظ نیازشان به شوهر، به تعلیق درمی‌آیند: «فَتَذَرُوها کَالْمُعَلَّقَةِ»، و نیز به قرینه شرط: «وَ إِنْ تُصْلِحُوا وَ تَتَّقُوا»: اگر مودّت و علقه عاطفی بین زنانتان را اصلاح کنید و در این امر تقوا داشته باشید: «فَإِنَّ اللَّهَ کانَ غَفُوراً رَحِیماً»: البتّه، خدای متعال همیشه بسیار آمرزنده و مهربان است (به‌ویژه نسبت به آن لغزش‌های غیر ارادی‌تان در مودّت بیشتر نسبت به یکی از زن‌ها) و بسیار مهربان است نسبت به شما.

2. ب- وجوه اشتراک و افتراق در آیات 135 نساء و 8 مائده‌

اشاره

در آیات 135 سوره نساء و 8 سوره مائده، با بیانی فصیح و بلیغ به شهادت از روی عدالت امر نموده است. اگرچه هر دو آیه خطاب به مؤمنین است، امّا در مفردات آنها، در بعضی جهات اشتراک، و از بعضی جهات افتراق است که ما در اینجا به‌طور فهرست‌وار آنها را یادآور می‌شویم.

1. 2. ب- وجوه اشتراک‌

1. هر دو آیه خطاب به مؤمنین است:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا»، نساء: 135، «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا»، مائده: 8.
2. در هر دو آیه امر به اقامه قسط و شهادت به عدل شده است:

[1]. نساء/ 3.

اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبد‌النبی الجزء : 1 صفحة : 183

صيغة PDF

شهادة

الفهرست