اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 158
گفته:
«استقاموا علی ولایة علی علیه السّلام»، و در تفسیر عیاشی و غیره، از آن
بزرگوار درباره این آیه آمده است که فرمود: «استکملوا طاعة اللّه و رسوله و
الولایة، ثم استقاموا علیها»، و در روایت دیگری هم از ایشان آمده:
«استقاموا علی الائمة واحدا بعد واحد»، الخبر، و غیر آنها از اخبار
بسیارند. [1] شیخ جلال الدین، عبد الرحمن سیوطی در تفسیر درّ المنثور فی
قوله تعالی: «قالَ قَدْ أُجِیبَتْ دَعْوَتُکُما فَاسْتَقِیما»، آورده که
ابن جریر و ابن منذر از ابن عباس رضی اللّه عنه اخراج نمودند که او گفت
علیهم السّلام «فاستقیما فامضیا لامری، و هی الاستقامة.» [2] نیز فی
قوله تعالی: «فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ»، آورده که ابو الشیخ درباره آن از
سفیان اخراج نمود که او گفت: «استقم علی القرآن.» [3] فی قوله تعالی:
«إِنَّ الَّذِینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا» [4] هم آورده
که احمد، عبد بن حمید، دارمی، بخاری در تاریخش، مسلم، ترمذی، نسائی، ابن
ماجه و ابن حبان از سفیان ثقفی اخراج نمودند که مردی گفت: ای پیامبر خدا!
مرا به دستوری در اسلام امر بکن که درباره آن از احدی بعد از شما سؤال
نکنم. آن حضرت فرمود: «قل: امنت باللّه، ثم استقم.» گفتم: چگونه پرهیزگاری
کنم؟ پس آن حضرت به زبانش اشاره نمود. [5] همچنین فی قوله تعالی:
«لِمَنْ شاءَ مِنْکُمْ أَنْ یَسْتَقِیمَ»، [6] آورده که: عبد بن حمید، ابن
جریر، ابن ابی حاتم از سلیمان بن موسی اخراج نمودند که او گفت: همین که
قوله: «لِمَنْ شاءَ مِنْکُمْ أَنْ یَسْتَقِیمَ»، نازل گردید، ابو جهل گفت:
امر ما را به خودمان وانهاده است، اگر خواستیم پایداری و مقاومت میکنیم، و
اگر خواستیم پایداری و مقاومت نمیکنیم، پس خدا نازل فرمود: «وَ ما
تَشاؤُنَ إِلَّا أَنْ یَشاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمِینَ.» [7] [1]. مقدمه برهان باب القاف، ص 187. [2]. درّ المنثور، ج 3، ص 315. [3]. همان، ص 351. [4]. فصّلت/ 30. [5]. درّ المنثور، ج 3، ص 363. [6]. تکویر/ 28. [7]. درّ المنثور، ج 6، ص 322.
اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبدالنبی الجزء : 1 صفحة : 158