فرهنگ قرآن - امامی، عبد‌النبی - مکتبة مدرسة الفقاهة

اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبد‌النبی الجزء : 1 صفحة : 127

هم‌چنین فی قوله تعالی: «یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنِیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ»، فرموده: این‌که جاهل به حال آنان، ایشان را به سبب خودداری نمودن از سؤال، اغنیا می‌پنداشت، دلالت دارد بر این‌که آنان به فقر و نداری تظاهر نمی‌کنند، مگر جایی که راه چاره‌ای برای آنان از پوشاندن علایم فقر و مسکنت که از ظاهر چهره و لباس آنان پیداست، نباشد [1].
تفسیر نمونه فی قوله تعالی: «وَ مَنْ کانَ غَنِیًّا فَلْیَسْتَعْفِفْ وَ مَنْ کانَ فَقِیراً فَلْیَأْکُلْ بِالْمَعْرُوفِ»، فرموده: یعنی سرپرستان ایتام اگر متمکن و ثروتمندند، نباید به هیچ عنوانی از اموال ایتام استفاده کنند، و اگر فقیر و نادار باشند، تنها می‌توانند در برابر زحماتی که به خاطر حفظ اموال یتیم متحمّل می‌شوند، با رعایت عدالت و انصاف، حقّ الزحمه خود را از اموال آنها بردارند. در این زمینه، روایاتی نیز وارد شده و مضمون آیه را چنان‌که گفته شد، توضیح داده است؛ از جمله در روایتی از امام صادق علیه السّلام می‌خوانیم: «فذلک رجل یحبس نفسه عن المعیشة، فلا بأس أن یأکل بالمعروف، اذا کان یصلح لهم. فان کان المال قلیلا، فلا یأکل منه شیئا.»: منظور کسی است که سرپرستی مال یتیم، او را از رسیدگی به زندگی خویش بازداشته، پس در این صورت او می‌تواند به اندازه مناسب و شایسته از مال یتیم استفاده کند، و این در صورتی است که این کار به صلاح یتیم باشد. امّا اگر ثروت یتیم کم باشد (و طبعا سرپرستی آن نیز وقت زیادی را اشغال نمی‌کند)، در این صورت چیزی از مال یتیم برندارد. [2]
نیز فی قوله تعالی: «وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِکاحاً حَتَّی یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ»، فرموده: و آنها که وسیله ازدواج ندارند، باید عفت پیشه کنند، تا خداوند آنان را با فضلش بی‌نیاز کند. (بعد در شرح آن چنین می‌فرماید:) نکند در این مرحله بحرانی و در این دوران آزمایش الهی، تن به آلودگی در دهند و خود را معذور بشمرند که هیچ عذری پذیرفته نیست، بلکه باید قدرت ایمان، شخصیت و تقوا را در چنین مرحله‌ای آزمود. [3]

[1]. المیزان، ج 2، ص 422.
[2]. تفسیر نمونه، ج 3، ص 272.
[3]. همان، ج 14، ص 459.

اسم الکتاب : فرهنگ قرآن المؤلف : امامی، عبد‌النبی الجزء : 1 صفحة : 127

صيغة PDF

شهادة

الفهرست