در آیات مکّی کلمه اخ در پنج آیه با لفظ مفرد: «أَخِی»*، و در دو آیه با لفظ جمع:
«إِخْوانِهِمْ»*، آمده است، و به‌طور کلی در مجموعه آیات مکی اخاء می‌توان با تدبّر سه نوع ارتباط برادری بین برادران را دریافت:
1. ارتباط برادری که بین دو برادر هست و موضوع آن، افزایش مال یکی و بی‌چیز نمودن آن دیگری است. آنکه افزایش مال را در نظر دارد، سخنگویی و پشت هم اندازی در سخن را به کار می‌گیرد: «وَ عَزَّنِی فِی الْخِطابِ»، و آن برادری که سهم ناچیزش هم با اکراه در شرف از دست رفتن است، زبان به شکایت می‌گشاید: «فَقالَ أَکْفِلْنِیها.» پیداست که این نوع از ارتباط برادری که به هدف افزودن مال از روی اکراه طرف دیگر است، بر اثر اختلاف مالی‌ای که از افزون‌طلبی یکی از آنان پدید می‌آید و همراه با دست‌اندازی‌اش به مال آن دیگری هم است، تضعیف‌کننده رابطه عاطفی و فطری برادری است: «إِنَّ هذا أَخِی لَهُ تِسْعٌ وَ تِسْعُونَ نَعْجَةً وَ لِیَ نَعْجَةٌ واحِدَةٌ فَقالَ أَکْفِلْنِیها وَ عَزَّنِی فِی الْخِطابِ.» [1]
2. ارتباط برادری که بین دو برادر براساس خلوص، صداقت و به منظور اهداف عالیه و اجرای اوامر و تکالیف الهی شکل گرفته است. مصادیق این ارتباط برادری، بین موسی و هارون علیه السّلام و بین یوسف علیه السّلام و برادر تنی‌اش، ابن یامین، ملاحظه می‌شود: «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ مُوسی إِنَّهُ کانَ مُخْلَصاً وَ کانَ رَسُولًا نَبِیًّا.»، [2] «وَ أَخِی هارُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّی لِساناً فَأَرْسِلْهُ مَعِی رِدْءاً یُصَدِّقُنِی إِنِّی أَخافُ أَنْ یُکَذِّبُونِ.» [3] این ارتباط برادری، براساس اشتراک در رحمت الهی، و اشتراک در تحمّل زحمت انجام مأموریت الهی است: «قالَ رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِأَخِی وَ أَدْخِلْنا فِی رَحْمَتِکَ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ.» [4]