روز شورا

قسمت ديگرى از اين خطبه است‌

كسى به من گفت: اى فرزند ابوطالب تو نسبت به اين امر (خلافت) حريص مى‌باشى، در پاسخش گفتم: به خدا سوگند! شما با اين كه از (پيامبر) دورتريد حريصتر هستيد، (امّا) من شايسته‌تر و نزديكترم، من تنها حقّ خويش را مطالبه مى‌كنم و شما بين من و آن حايل مى‌گرديد و دست رد به سينه‌ام مى‌گذاريد و آن‌گاه كه در جمع حاضران اقامه دليل نمودم، مبهوت و سرگردان ماند، نمى‌دانست در پاسخم چه بگويد؟!

شكايت از قريش‌

بار خداوندا! من در برابر قريش و كسانى كه به كمك آنان برخاسته‌اند از تو استعانت مى‌جويم و شكايت را پيش تو مى‌آورم، آنها پيوند خويشاوندى مرا قطع كرده‌اند و مقام و منزلت عظيم مرا كوچك شمردند و در غصب حق و مبارزه با من هماهنگ شدند (به اين هم اكتفا نكردند) بلكه گفتند: «بعضى از حقوق را بايد گرفت و پاره‌اى را بايد رها كرد» (و اين از حقوقى است كه بايد رها سازى!)

انتقاد از برپا كنندگان جنگ جمل‌

(طلحه و زبير و پبروانشان از مكّه) به سوى بصره حركت كردند و همسر رسول خدا را همچون كنيزى كه براى فروش مى‌برند، به دنبال خود كشاندند! در حالى كه همسران خود را در خانه پشت پرده نگهداشتند (تا از نظر بيگانگان دور باشند)، پرده نشين حرم پيامبر صلى الله عليه و آله را در برابر ديدگان خود و ديگران قرار دادند (و از طرفى) كسانى را به نبرد با من خواندند كه همه آنها در برابر من به اطاعت گردن نهاده بودند و بدون اكراه و با رضايت كامل با من بيعت كرده بودند (آنها پس از ورود به بصره) به فرماندار من در آن‌جا و خزانه داران بيت المال مسلمانان و به مردم «بصره» حمله بردند، گروهى از آنان را با شكنجه و گروهى را با حيله كشتند. به خدا سوگند! اگر جز به يك نفر دست نمى‌يافتند و او را عمداً و بدون گناه مى‌كشتند قتل همه آنها براى من حلال بود، زيرا آنها حضور داشته‌اند و انكار نكردند و از او نه با زبان و نه با دست دفاع ننمودند، چه رسد به اين كه آنها گروهى از مسلمانان را به اندازه عدّه خود كه با آن وارد بصره شدند به قتل رسانيدند!