كم و بيش آشنايى داشته‌اند، حتى به گفته «آلوسى» دانشمند معروف اسلامى تاكنون (در حدود) يك هزار قول و نظريه در اين مسئله ابراز شده، و هر كس به نوعى از ماهيت روح سخن گفته است.

اما به نظر مى‌رسد نخستين چيزى كه سبب توجه انسان به مسئله روح شده موضوع خواب و رؤيا بوده است.

انسان- حتى انسان قبل از تاريخ- در عالم خواب صحنه‌ها و عوالم وسيعى را مشاهده مى‌كرد كه پس از بيدارى هيچ يك از آنها را در محيط خود نمى‌ديد.

انسان با توجه به اين مسئله، چنين احساس مى‌كرد كه نيروى مرموزى در وجود او نهفته است كه به هنگام بيدارى به شكلى، و به هنگام خواب به شكل ديگر، فعاليت و خودنمايى مى‌كند، حتى در موقعى كه دستگاه‌هاى بدن خاموشند و انسان در گوشه‌اى افتاده، «او» مشغول فعاليت است.

اين نيروى مرموز را «روح‌» (يا معادل آن در زبان‌هاى ديگر) ناميد.

به هنگامى كه فلسفه به صورت يك «علم مُدوَّن» شكل گرفت، مسئله روح يكى از مسائلى بود كه در صدر مباحث فلسفى جايى براى خود باز كرد.

و همانطور كه به زودى- به خواست خدا- خواهيم ديد، همين مسئله خواب يكى از كليدهاى عالم ارواح است، بلكه خواهيم ديد كه خواب ديدن و رؤيا از دو جهت مى‌تواند ما را به عالم ارواح راهنمايى كند:

نخست اصل مسئله رؤيا و صحنه هايى كه انسان در خواب مى‌بيند- خواه وجود خارجى پيدا كند يا نه و به اصطلاح خواه تعبيرى داشته باشد يا نداشته باشد- و ديگر كيفيت و چگونگى خوابها و رؤياهايى كه انسان‌