از اين آيه شريفه استفاده مى‌شود كه سرزمين مبارك، سرزمينى است كه مسجدالاقصى در آن قرار دارد و آن سرزمين شام است. بنابراين، حضرت ابراهيم عليه السلام از بابل به سوى شام هجرت كرد. هر چند بعداً به مصر و مكّه هم سفر نمود.

اهميّت هجرت‌

مهاجرت، يكى از برنامه‌هاى مهمّ اسلام است. بنابراين، هنگامى كه مى‌خواهند براى تاريخ اسلامى مبدأيى در نظر بگيرند، سال هجرت پيامبر صلى الله عليه و آله و مسلمانان به مدينه به عنوان مبدأ تاريخ اسلامى انتخاب مى‌شود. چرا كه بزرگترين حادثه زمان پيامبر صلى الله عليه و آله همان هجرت از مكّه به مدينه بود.

سؤال: آيا مسأله هجرت، پس از هجرت مسلمانان از مكّه به مدينه به پايان رسيد، يا اين حكم زيباى دين، در تمام اعصار و مكان‌ها جريان دارد؟

جواب: هجرت مانند ساير احكام و معارف دينى اختصاص به عصر و زمان و مكان خاصّى ندارد، بلكه شرايط آن براى هر كس محقّق شود بايد به آن عمل كند. بنابراين، اگر زنان يا مردان مسلمان به مكانى بروند كه فعاليّت‌هاى دينى و انجام اعمال عبادى در آن ممكن نيست، بايد به نقاطى كه اين امكان وجود دارد هجرت كنند، و اين هجرت از برون است.

نوع ديگرى از هجرت داريم كه هجرت از درون نام دارد. پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در توصيف اين هجرت فرمود:

«يَقُولُ الرَّجُلُ هاجَرْتُ وَلَمْ يُهاجِرْ انَّمَا الْمُهاجِرُونَ الَّذينَ هَجَرُوا السَّيِّئاتِ؛

برخى از انسان‌ها، مدّعى هجرتند در حالى كه هجرت نكرده‌اند، مهاجران واقعى كسانى هستند كه از گناه، به طاعت (از بخل به سخاوت، از هواپرستى به خداپرستى، از حرص به قناعت، از بى‌تقوايى به تقوا) مهاجرت كرده‌اند».