عصر طلائى ادبيات عرب‌

اين نام شايد شايسته‌ترين نامى است كه ميتوان به عصر جاهليت، يعنى دوران قبل از اسلام و مخصوصاً زمانهاى نزديك به قيام پيامبر اسلام (ص) داد.

حقاً آن عصر يك عصر طلائى از نظر ادبيات بود: همان اعراب باديه نشين، همان برهنه‌ها و نيمه وحشى‌ها با تمام محروميتهاى اقتصادى و اجتماعى، دلهائى سرشار از ذوق ادبى، و سخن سنجى داشتند، بطوريكه امروز اشعارى كه يادگار آن دوران طلائى است از اصيل‌ترين و پر مايه‌ترين اشعار عرب محسوب مى‌شود، و ذخائر گرانبهائى براى علاقه‌مندان ادبيات عربى اصيل است كه در بحثهاى مختلف ادبى به آن استشهاد مى‌كنند، اين خود بهترين دليل براى نبوغ ادبى و ذوق سخن پرورى اعراب در آن دوران مى‌باشد.

گوستاولوبون، مستشرق معروف فرانسوى در اين باره سخنى دارد كه براى اثبات مقصود ما قابل توجه است. او در كتاب خود (تاريخ تمدن اسلام) ميگويد:

«اينكه گفته‌اند اعراب جاهليت مطلقاً سابقه تمدن نداشته‌اند باور كردنى نيست، زيرا يك زبان بسيار عالى با يك رشته ادبيات ممكن نيست دفعتاً وجود پيدا كند، اين زبان نشانه تمدن درخشانى است كه اعراب در گذشته دور داشته‌اند، و امروز كمتر آثارى از آن به جاى مانده است» [1] گر چه به عقيده ماه استدلال گوستاولوبون براى اثبات سابقه تمدن درخشان اعراب حجاز چندان منطقى نيست، زيرا تنها يك زبان وسيع‌

[1]. اقتباس از تايخ تمدن اسلام صفحات 88 و 89 چاپ چهارم‌