و شرح حال آنان گذشت. چهارمين قوم، قوم عاد هستند كه پيامبرشان حضرت هود عليه السلام بود. قوم فرعون پنجمين گروه هستند كه پيامبرشان حضرت موسى كليم اللّه بود. منظور از «اخوان لوط» كه به عنوان ششمين گروه از آنها ياد شده قوم لوط است كه پيامبرشان حضرت لوط بود و با عذابى وحشتناك نابود شدند.

هفتمين گروه «اصحاب الايكه» هستند كه شرح حال آنها نيز به‌طور مفصّل گذشت. و گروه پايانى قوم تُبَّع هستند، كه در يمن زندگى مى‌كردند. تُبّع يك لقب عمومى براى ملوك و پادشاهان يمن بود، مانند «كسرى» براى سلاطين ايران، و «خاقان» براى شاهان ترك، و «فرعون» براى سلاطين مصر، و «قيصر» براى سلاطين روم. اين تعبير (تُبّع) از اين نظر بر ملوك يمن اطلاق مى‌شد كه مردم را به پيروى خود دعوت مى‌كردند، يا يكى بعد از ديگرى روى كار مى‌آمدند. [1]

به هر حال تمام اين اقوام هشت‌گانه پيامبرشان را تكذيب كرده، و هلاك شدند.

اصحاب الرّس چگونه نابود شدند؟

در مورد چگونگى عذاب و نابودى اصحاب الرّس، چيزى در قرآن مجيد نيامده است. ولى از مطالعه سرگذشت اقوامى كه بر اثر نزول عذاب الهى هلاك گشتند، استفاده مى‌شود كه معمولًا يكى از اين چهار عذاب دچار اقوام ظالم شد.

البتّه بعد از آن كه هيچ يك از اندرزها و هشدارها و تهديدها و تشويق‌ها اثر نمى‌كرد، و تمام روزنه‌هاى اميد بسته مى‌شد.

1. طوفان؛ به گونه‌اى كه همه چيز را باخود به آسمان مى‌برد، حتّى خانه‌ها و انسانها، و سپس به گوشه‌اى پرتاب مى‌كرد، به گونه‌اى كه از هم متلاشى و نابود مى‌شدند.

[1]. شرح بيشتر را در مورد اين قوم، در تفسير نمونه، ج 21، ذيل آيه 37 سوره دخان مطالعه فرماييد.