داشتند و تمام اميدشان به ابرهاى باران زاى آسمان بود. امّا همان ابرى كه مايه اميد و زندگانى آنها بود عامل عذاب و هلاكتشان گرديد. و اين خود نوعى قدرت نمايى پروردگار عالميان است. خداوند در پايان اين داستان مى‌فرمايد:

« «إِنَّ فِى ذَلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنتُمْ مُؤْمِنِينَ»؛ در اين ماجرا نشانه (و عبرتى) بود؛ ولى بيشتر آنها مؤمن نبودند». [1]

سرگذشت اصحاب الايكة و ديگر اقوام پيشين، آينه عبرتى است براى همه كسانى كه آن را مطالعه مى‌كنند تا با پرهيز از كارهاى زشتى كه آنها انجام مى‌دادند مانع عذاب الهى شده، و رضايت و خشنودى پروردگار را جلب كنند.

لجاجت آفت دنيا و آخرت‌

همان‌طور كه گذشت كار انسانهاى لجوج و خيره‌سر به جايى مى‌رسد كه با دست خود اسباب نابودى خود را فراهم كرده، و

خسر الدنيا و الآخره‌

مى‌شوند.

حضرت على عليه السلام در حديث زير به اين مطلب اشاره كرده و مى‌فرمايند:

«اللّجاج اكثر الاشياء مضرّة في العاجك والآجل‌

؛ ضرر لجاجت در دنيا و آخرت از همه چيز بيشتر است». [2]

انسان عاقل هنگامى كه به اشتباهش پى مى‌برد بايد متوقّف شود و مسير اشتباه را ادامه ندهد و به راه صحيح بازگردد، نه اين كه با لجاجت و خيره‌سرى، كار خطايش را پى‌گيرى نمايد. دولت‌مردان نيز مراقب اين آفت باشند و بيش از حدّ بر آرا و عقايد خود پافشارى نكنند و با رقباى سياسى خود كنار بيايند و حرفهاى منطقى يكديگر را بشنوند، تا خداوند متعال نيز با نگاه عفو و گذشت و رحمت و اغماض به آنها بنگرد.

[1]. سوره شعرا، آيه 190.

[2]. ميزان الحكمة، باب 3554، ح 18124.