اسم الکتاب : خطوط اقتصاد اسلامى المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 22
بلكه بعنوان
يك حق مسلم مىبايست گرفته شود. تعبير آيه وجوب زكات خذمن
اموالهم صدقة تطهرهم و تزكيهم بها (سوره توبه- 103) كه با جلمه
«خذ» يعنى، «بگير» شروع مىشود،
و پرداخت آن را سبب پاكى و نمو جامعه مىداند شاهد گوياى اين مدعا است:
و نيز آيه
«خمس» با جمله فان للَّهخمسه و للرسول:
«يك پنجم مازاد درآمد مردم مال خدا و پيامبر ... مىباشد» شركت «بيت المال و ارباب
خمس» را بعنوان مالك مشاع در اموال عمومى مردم، اعلام مىدارد، و اين گواه ديگرى
بر اين موضوعاست.
بنابراين
حكومت اسلامى علاوه بر اموال اختصاصى كه در اختيار دارد، و بعداً به آن اشاره
خواهد شد، در اموال خصوصى همه مردم نيز طبق ضوابطى، شريك و سهم است و به اين ترتيب
پيوند ناگسستنى خود را با مسائل اقتصادى مردم حفظ مىكند.
ذكر «صلوة» و
«زكات» در كنار هم در آيات فراوانى از قرآن نشان مىدهد كه در بافت حكومت اسلامى
توجّه به خالق (نماز) و توجّه به خلق (زكات) همچون «تار» و «پود» يك پارچه، لازم و
ملزوم يكديگرند.
توجّه به اين
نكته كه سرباز زدن از پرداخت زكات در برابر حكومت اسلامى در حكم قيام بر ضد حكومت
و خروج از صفوف مسلمين محسوب مىگردد، و حتى مىتوان بر ضد
چنين كسانى دست به مبارزه مسلحانه زد، موضوع پيوند حكومت اسلامى را با مسائل
اقتصادى روشنتر مىسازد.
***
2- از نظر اجتماعى:
گذشته از
سازمان دادن حكومت اسلامى، اولويت مسائل اقتصادى را از نظر اسلام در سازماندهى
«جامعه اسلامى» از امور زير، به وضوح مىتوان دريافت:
الف-
اموال و ثروتها در متون منابع اسلامى به عنوان يك وديعه الهى در دست انسانها و يك
امر «ير و يك ركن اصيل اجتماع معرفى شده:
قرآن
مىگويد: وانفقوا مما جعلكم مستخلفين فيه: از آنچه خدا
شما را نماينده خويش در آن ساخته انفاق كنيد (سوره حديد، آيه 7).
و در سوره
نور آيه 33 مىگويد: فكاتبوهم ان علمتهم فيهم خير او آتوهم من مال
اللَّه الذى آتاكم: «بردگان خود را از طريق قرار داد آزاد كنيد و از
اموال الهى كه در اختيار شما گذارده. بآنها بدهيد».
و نيز
مىخوانيم: كتب عليكم اذا حضركم الموت ان ترك خير الوصية ...
بر شما مقرر شده كه هر گاه مرگ يكى فرا رسد، اگر خيرى (مالى) بجا گذارده وصيت كنيد
(بقره- 176) كلمه «خيرا» كه بدون هيچ قيد و شرط آمده بيانگر اين حقيقت است كه
اموالى كه از طريق مشروع (و نه از طريق استثمار و چپاول و
اسم الکتاب : خطوط اقتصاد اسلامى المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 22