عملى نيست‌ و باعث فلج شدن اجتماعات امروز شرق كه از فرق تا قدم در مصنوعات غربى فرو رفته‌اند، خواهد شد.

ولى تجربه پاسخ قاطعى به اين گونه پندارهاى غلط و آميخته به ضعف و زبونى مى‌دهد. چين كمونيست اين نقشه را به طور كامل پياده كرده، و نه تنها دروازه‌هاى باز خود را به روى مصنوعات بيگانه، بدون موازنه، بسته است بلكه از نظر سياسى و فرهنگى نيز در يك نوع انزواى شديد قرار گرفته. با اين حال نه تنها اين انزوا از قدرت و سرعت پيشرفت او نكاسته، بلكه غرور ملّى آنها را براى يك‌ سازندگى اجتماعى همه جانبه، زنده ساخته، تا آن جا كه كشور آنها- على رغم همه مشكلاتى كه از طرف دولتهاى استعمارى براى آنان فراهم مى‌گردد- به صورت يكى از نيرومندترين و زنده‌ترين كشورهاى جهان در آمده است.

اين امر نشان مى‌دهد كه ترس و وحشت از چنين انزوايى به كلّى بى‌اساس است.

اشتباه نشود مردود بودن رژيم سياسى يا اقتصادى چين از نظر ما مانع از توجّه به جنبه‌هاى مثبت جنبش اجتماعى آنها نخواهد شد. ولى به هر حال اجراى اين طرح (طرح بيرون‌