و كثافات تمدن» خود را نيز به شرق گشوده است. اين فضلاب‌ها همان فيلمهاى بدآموز سكسى و گانگستر بازى، همان موادّ مخدّره، همان هيپى‌ها و همان بيتلها هستند كه در سراسر مشرق زمين رخنه كرده و فضاى پاك اين محيطها را به قدر كافى «متعفن و آلوده» ساخته‌اند.

اگر اين احساس حقارت در آغاز معلول‌ تفوق صنعتى «غرب» بوده، امروز عامل اصلى‌ عقب افتادگى‌ «شرق» است.

زيرا مسلم است مردمى كه خود احساس حقارت مى‌كنند هرگز به پا نمى‌خيزند و هيچ گاه كوششى براى تجديد حيات خود نخواهند كرد.

علائم اين «عقده حقارت» در تمام شؤون زندگى شرقيها امروز به چشم مى‌خورد: از محيط خانه گرفته تا محل كسب و كار، دستگاههاى ادارى و مطبوعات، همه و همه تحت تأثير مرگبار اين عقده واقع شده‌اند براى نمونه:

ما غالباً از پوشيدن‌ لباسهاى ملّى و محلّى خود خجالت مى‌كشيم و آن را نشانه عقب افتادگى مى‌دانيم، به عكس سعى داريم از انواع مدهاى زشت و زيبا و احياناً مضحك و بد تركيب و بى‌قواره‌