از آنچه درباره تاريخچه استعمار گفته شد اين نكته كاملًا روشن مى‌شود كه استعمار قبل از هر چيز «انگيزه اقتصادى» دارد، و در حقيقت هميشه از يك‌ «اقتصاد ناسالم» همچون «اقتصاد كنونى غرب» سرچشمه مى‌گيرد. ولى از آنجا كه بدست آوردن يك «مستعمره اقتصادى» بدون «در بند كردن مردم آن سرزمين از نظر سياسى» ممكن نيست لذا «استعمار سياسى» به عنوان ابزارى براى «استعمار اقتصادى» به كار مى‌رود.

و چون حفظ مستعمرات، و طول عمر آنها، بستگى به ميزان جلوگيرى از جنبش‌هاى فكرى و آزادى خواهى آنان دارد لذا «استعمار فكرى» براى ادامه استعمار سياسى نيز ضرورى خواهد بود.

بنابراين هدف اصلى، «استعمار اقتصادى» است و «استعمار سياسى» مقدمه آن و «استعمار فكرى» ضامن بقا و دوام آن است.

چرا غربيها نمى‌توانند بدون مستعمره زندگى كنند؟

هنگامى كه شهرهاى مهم و پايتختهاى اروپا را از نزديك‌