كارى بايد براى رضاى خدا باشد تا ثمربخش باشد، و فضائل اخلاقى را در انسان پرورش دهد. افرادى كه براى رضاى خدا كار مى‌كنند آثار آنها ماندگار و پرجاذبه است. مساجد پررونق، كتابهاى پرخواننده، مدارسى كه شخصيتهاى مهمّى را تحويل جامعه داده، همه نشان از اخلاص بانيان آن دارد، و به همان نسبت كه اخلاص بانيان بيشتر است، آثار آنها ماندگارتر و پرجاذبه‌تر خواهد بود.

اخلاص روح عبادت‌

همان گونه كه انسان روح و جسمى دارد، عبادات نيز جسم و روحى دارد.

جسم نماز، تكبيرها، ركوع‌ها، سجود، اذكار؛ قرائت، تشهّد، سلام و امثال آن است. امّا روح نماز، حضور قلب، دل بريدن از غير خدا، و تنها توجّه به خدا است.

نمازى مورد قبول پروردگار قرار مى‌گيرد كه انسان را به خدا نزديك نموده، و او را از فحشا و منكرات و كارهاى زشت دور كرده، و معراج مؤمن به آسمان فضيلت باشد.

لذا در روايات مى‌خوانيم كه آن مقدار از نماز شما قبول مى‌شود كه داراى حضور قلب است. [1] براى تحصيل حضور قلب راههايى وجود دارد كه در جلد چهاردهم تفسير نمونه صفحه 204 به بعد نوشته‌ايم.

جسم روزه، ترك خوردن و آشاميدن و ديگر مبطلات روزه است، امّا روح روزه، رسيدن به قلّه تقوا است‌ «لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» [2] اگر روزه روح تقوا را در روزه‌دار زنده كند آن‌گاه روزه، جسم با روحى مى‌شود؛ امّا همان‌گونه كه حضرت على عليه السلام فرمودند:

«بسيارند كسانى كه روزه مى‌گيرند و نصيبى جز تشنگى و گرسنگى نمى‌برند؛ و چه بسيارند شب زنده‌دارانى كه از عبادت شبانه بى‌روح خود جز خستگى و بى‌خوابى‌

[1]. ميزان الحكمه، ج 5، ص 2165، باب 2290، ح 9- 10636.

[2]. سوره بقره، آيه 183.