ضرورت بحث از علم غيب‌

با توجّه به اين كه در آيه مورد بحث سخن از پرده برداشتن از يكى از امور غيبى و پنهانى آينده، يعنى زمان آغاز قيامت است. و با عنايت به اين كه در آيه بعد از آيه مورد بحث، يعنى آيه شريفه 188 سوره اعراف، [1] به طور صريح سخن از علم غيب به ميان آمده، و پيامبر صلى الله عليه و آله آن را از خود نفى كرده است، و با توجّه به تبليغات مسموم وهابى‌هاى سلفى در مورد انكار علم غيب حضرات معصومين عليهم السلام لازم است بحث كوتاهى در مورد اين موضوع داشته باشيم.

علم غيب چيست؟

«غيب» به معناى امور پنهانى، و «علم غيب» به معناى اطّلاع از امور پنهانى است. علم غيب گاه مربوط به امور پنهانى گذشته است؛ مثل اين كه با استفاده از علم غيب از احوالات و تاريخ زندگى و حوادث فلان پادشاهى كه در تاريخ هيچ چيز در مورد آن ثبت نشده، مطّلع و آگاه شويم.

و گاه مربوط به امور پنهانى زمان حاضر است؛ مثل اين كه با استفاده از علم غيب از فعّاليّت‌هاى فلان كس كه به دور از چشم مردم در خانه‌اش انجام مى‌دهد، يا از اجناس و كالاهايى كه در انبارش ذخيره كرده، آگاه شويم. و گاه مربوط به آينده است؛ مثلًا ده سال ديگر چه حوادثى رخ خواهد داد؟ آيا جنگ جهانى سوم آغاز

[1]. آيه شريفه مذكور و ترجمه آن به شرح زير است:

« «قُلْ لَّاأَمْلِكُ لِنَفْسِى نَفْعاً وَلَا ضَرّاً إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ وَلَوْ كُنتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لَاسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ وَمَا مَسَّنِىَ السُّوءُ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ؛ بگو: من مالك سود و زيان براى خويش نيستم، مگر آنچه را خدا بخواهد؛ (و از غيب و اسرار نهان نيز خبر ندارم، مگر آنچه خداوند اراده كند؛) و اگر از غيب باخبر بودم، سود فراوانى براى خود فراهم مى‌كردم، و هيچ بدى (و زيانى) به من نمى‌رسيد؛ من فقط بيم دهنده و بشارت دهنده‌ام براى گروهى كه ايمان مى‌آورند (و آماده پذيرش حقّند)».