3- زمينهاى پاكيزه‌

طيّبات در بعضى از آيات قرآن به عنوان توصيف زمين‌هاى شيرين قابل كشت، و خبائث وصف زمينهاى شوره‌زار ذكر شده است. به آيه 58 سوره اعراف توجّه كنيد:

«وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِى خَبُثَ لَايَخْرُجُ إِلَّا نَكِداً كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ»؛ سرزمين پاكيزه (و مستعد)، گياهش به فرمان پروردگار مى‌رويد، امّا سرزمين‌هاى ناپاك (و شوره‌زار)، جز گياه اندك و بى‌ارزش، از آن نمى‌رويد؛ اين گونه آيات (خود) را براى گروهى كه شكرگزارند، شرح مى‌دهيم».

قابليّتِ قابل هم شرط است‌

به تعبير شاعر:

بارانى كه بر زمين شيرين و شوره زار مى‌رويد يكى است، امّا يكى قابليّت رويش گياهان و ميوه‌هاى خوب و قابل استفاده را دارد، و ديگرى اين قابليّت را ندارد.

ابوجهل‌ها و ابولهب‌ها مكرّر از دو لب مبارك پيامبر عظيم‌الشأن اسلام صلى الله عليه و آله آيات قرآن و احاديث و موعظه‌ها و پند و اندرزهاى زيادى شنيدند، امّا هيچ تأثيرى بر آنها نداشت! در لطافت طبع كلام پيامبر صلى الله عليه و آله شك و شبهه‌اى نيست، بلكه اشكال از عدم قابليّت ابوجهل‌ها و ابولهب‌هاست. در مقابل كسانى هستند كه با گذشت هزار سال از آمدن اسلام، در پى شنيدن يك حديث از قول پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله هدايت شده، و تسليم مى‌گردند؛ چرا كه قابليّت دارند. بنابراين فيض خداوند و عنايات امام زمان (عجّل اللَّه تعالى فرجه الشريف) محدوديّتى ندارد، امّا تنها دلهاى قابل و روح‌هاى آماده مشمول آن فيوضات و عنايات مى‌گردد.