چگونه اگر شخصيت بزرگى وقت خاصى را براى ملاقات با ما گذارد خشنود شده و تأخير نكرده و با خوشحالى استقبال مى‌كنيم، ولى براى اول وقتى كه خدا ما را به سوى خود فراخوانده سهل‌انگارى مى‌كنيم؟

با توجه به همين مطلب بود كه پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه وآله) در اول وقت مى‌فرمود: «ارِحنا بلال» يعنى اى بلال با اذان گفتن از اشتغالات دنيوى رهائيمان بخش، از بعضى زنان پيامبر (صلى الله عليه وآله) هم روايت شد كه گفته: پيامبر با ما صحبت مى‌كرد ولى وقت نماز ما او را نمى‌شناختيم و او ما را.

امام على (عليه السلام) هم در وقت اذان براى نماز به خود مى‌پيچيد و مضطرب بود، و وقتى علت آن سؤال مى‌شد؟ مى‌فرمود: آمد وقت امانتى كه خدا به سماوات زمين عرضه كرد و آنها اباء كردند از حملش.

امام چهارم على بن حسين (عليه السلام) هم وقتى براى وضو مهيّا مى‌شد رنگ صورتش زرد مى‌شد، وقتى از اين حالت سؤال مى‌شد، مى‌فرمود: «ما تَدْرونَ بينَ يَدَى مَنْ اقُوم»: «چه مى‌دانيد در برابر چه كسى ايستاده‌ام».

حال به اصل متن برگرديم، سؤالى كه مطرح است اين كه حضرت بعد از شمردن صفات متّقين و رسيدن به برنامه آنها، آيا بدون توجّه، ابتداى به برنامه شبانه كرده‌اند، زيرا برنامه‌هاى روز بازتابى از برنامه‌هاى شب است، روز صفحه‌اى براى تأثير اعمال شبانه و مجلائى زيبا براى تجلّى نور شب است، روز آنها همچون تابلوئى جالب است كه رنگها را از شب تلقّى مى‌كند و در نهايت جهت دهنده روز آنها افعال و اذكار شبانه آنهاست، اين نيروى محرك كه به مبدأ نيرو متّصل شده و هرگز اين مبدأ خاموشى را در خود جاى نداده است، عاملى مؤثّر در تكامل روحى آنهاست، اين راز و نياز شبانه سيراب كننده جان تشنه آنها و غذاى روحى آنها در مسير كمال آنهاست رزقنا الله انشاء الله.

پس روشن شد، كه تقدّم برنامه‌هاى شبانه تصادفى نبوده، بلكه نشان دهنده‌