ظلم نرفتند.

آرى، اينها همه تقيّه را برخود «حرام» مى‌دانستند، در حالى كه عدّه‌اى ديگر در شرايط ديگرى كه با اين شرايط كاملًا فرق داشت تقيّه را «واجب» مى‌شمردند، همان طور كه جمعى ديگر در موارد خاصى كه با هر دو فرق داشت تقيّه را «مباح» و ترك آن را جايز مى‌دانستند، واين تفاوت تنها به خاطر تفاوت شرايط و اختلاف اوضاع و احوال محيطها بود.

به خاطر دارم كه در بعضى از روايات ديده‌ام كه «مسيلمه كذاب» دو نفر از مسلمانان را دستگير نمود و به آنها پيشنهاد كرد بايد شهادت بدهيد: «هم من رسول خدا هستم و هم محمّد رسول خداست»!

يكى از آن دو نفر گفت: من گواهى مى‌دهم كه محمد رسول خداست و تو دروغگويى! مسيلمه دستور داد او را كشتند. نفر دوم به پيشنهاد مسيلمه تن در داد و آزاد شد.

هنگامى كه اين خبر به پيغمبر صلى الله عليه و آله رسيد فرمود: «نفر اوّل عجله كرد و خود را به بهشت رسانيد و نفر دوم نيز به رخصت عمل كرد، و هر كدام پاداش خود را مى‌گيرند». [1]

شما اى مسلمانان! كارى نكنيد كه عدّه‌اى از برادران شما مجبور به تقيّه شوند و سپس برگرديد و آنها را سرزنش و ملامت كنيد كه چرا آنها تقيّه مى‌كنند؟!

از خداى بزرگ مى‌خواهم كه پايان كار ما و شما را به خير گرداند و وحدت كلمه در راه حق و حقيقت به همه ما عنايت فرمايد.

والسلام علكيم ورحمة اللَّه وبركاته‌

پايان‌

[1]. مجمع البيان، ج 1، ص 430؛ تفسير حسن بصرى، ج 2، ص 72