اسم الکتاب : آيين ما( اصل الشيعة) المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 271
موارد، اختلاف، بسيار جزئى است و مانند اختلافاتى است كه در ميان خود علماى
اهل سنّت، يا علماى شيعه با يكديگر وجود دارد.
وقف، هِبه، صدقه
انسان مىتواند اموال خود را به چند طريق از ملك خود خارج سازد:
1. «فك ملك» يعنى آن را نه تنها از ملك خود بلكه از قيد هر گونه مالكيت آزاد
سازد به طورى كه هيچ گونه مالكى براى آن متصور نباشد.
اين را «تحرير» يا «آزاد ساختن ملك» مىنامند، مانند آزاد كردن بردگان، و وقف
كردن خانه و زمينى براى مسجد، اين نوع وقف تمليك نيست. بلكه «فك ملك» مىباشد. بديهى
است چنين املاكى هيچ گاه ممكن نيست به مالكيت كسى برگردد ولو اينكه هر گونه عوارضى
براى آن پيش آيد.
2. «انتقال دادن به ديگرى در مقابل عوض» با رضايت طرفين در ضمن يك عقد لفظى يا
مانند آن.
اين نوع نقل و انتقالات را بيع و صلح و امثال آن مىنامند.
3. «انتقال به ديگرى بدون عوض به منظور اجر و ثواب اخروى و تحصيل رضاى
پروردگار و آن را «صدقه» مىگويند.
صدقه نيز به نوبه خود بر دو قسم است:
اوّل: «وقف» و آن عبارت از ملكى است كه عين آن را حبس و منفعت آن را رها
مىسازند، يعنى آن را واگذار به اشخاص يا جمعيتى مىكنند به طورى كه حق ندارند هيچ
گونه نقل و انتقالى در اصل آن بدهند ولى منافعش در اختيار آنهاست و مىتوانند همه
گونه تصرف در آن بنمايند.
دوم: صدقه به معناى خاص و آن مالى است كه انسان بلاعوض به خاطر خدا به ديگرى
واگذار مىكند و او آزاد است هر گونه تصرف در آن بنمايد.
4. انتقال دادن ملك به ديگرى بدون عوض و بدون قصد قربت (مثل اينكه به
اسم الکتاب : آيين ما( اصل الشيعة) المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 271