(1)

پيدايش و گسترش تشيّع‌

شيعه در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله‌

آيين تشيّع از كجا به وجود آمد، و چگونه رشد پيدا كرد؟ نخستين كسى كه بذر تشيّع را پاشيد كه بود؟ و چگونه اين نهال برومند رشد كرد و به ثمر رسيد و گل و ميوه داد؟ تا آنجا كه حتى بسيارى از زمامداران اسلام به آن گرويدند، و جمعى از خلفاى بنى عباس، و وزراى معروف دولت عباسى در برابر آن خضوع نمودند؟

چه كسانى با خونهاى پاك خود اين نهال را آبيارى كردند؟ و چگونه بر اثر اشتباهات و انحرافات خلفاى اموى و عباسى، مردم به ائمه اهل‌بيت عليهم السلام پناه بردند؟ اينها مسايلى است كه در اين فصل بايد مورد بررسى قرار گيرد.

نخستين كسى كه بذر تشيّع را در سرزمين اسلام پاشيد شخص بنيانگذار جهان اسلام حضرت محمّد صلى الله عليه و آله بود، يعنى بذر «تشيّع» و «اسلام» همراه هم و ملازم يكديگر افشانده شدند و پيامبر همواره آن را آبيارى مى‌كرد و مراقبت مى‌نمود تا نهال آن برومند، و شاخه‌هاى آن پر گل شد [1]، و سرانجام بعد از وفات‌

[1]. نصوص تاريخى و روايى كه در توصيف گروهى به عنوان شيعه از سوى رسول اكرم صلى الله عليه و آله وارد گشته درمنابع بسيارى آمده براى نمونه ر. ك: ترجمة الامام على عليه السلام از تاريخ ابن عساكر، ج 2، ص 442، ح 918؛ ينابيع المودة، چاپ چهار جلدى، ج 3، ص 197؛ شواهدالتنزيل، ج 2، ص 362؛ كفاية الطالب، ص 244 باب 62؛ فرائد السمطين، ج 1، ص 155، ح 18، تفسير روح المعانى، ج 30، ص 207؛ تفسير جامع البيان، ج 30، ص 265؛ كنوزالحقائق، ص 188 و 92؛ المناقب خوارزمى، ص 228؛ بشارة المصطفى، چاپ دوم، نجف، ص 182 و 155 و 14