اسم الکتاب : قاعده لاضرر، ترجمه القواعد الفقهية المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 16
قبل از شروع در بحث، مراد از «قاعده فقهى»، و وجه تمايز آن از «مسائل
اصولى» و «مسائل فقهى» را بيان مىكنيم.
قواعد فقهى چيست؟
در اصطلاح اصوليون متأخر، عنوان «قاعده فقهى» بر احكام عامى كه به بسيارى
از مسائل فقهى مرتبط باشد اطلاق مىشود. و از آنجا كه مقصود ايشان از ارائه اين تعريف،
تمايز قاعده فقهى از مسائل اصولى و مسائل فقهى است، لازم است قبلًا تعريف مسائل اصولى
و مسائل فقهى را بدانيم؛ بنابراين ابتدا به تعريف اجمالى اين دو مىپردازيم:
مسائل اصولى
علما تعريفهاى مختلفى از مسائل اصولى ارائه دادهاند كه ما به جهت اينكه
از موضوع بحث خارج نشويم از نقل و ردّ و نقد آنها خوددارى كرده، و تنها آنچه در نظر
ما صحيح است را بيان مىكنيم، و معيارى به دست مىدهيم تا زمانى كه در مصداقى شك كرديم؛
با آن معيار بتوان مسائل اصولى را از غير آن تشخيص داد.
بدين منظور مقدّمهاى را ذكر مىكنيم و آن اينكه، علم اصول در زمان ما
مسائل مختلفى را در خود جاى داده است:
1. مسائلى كه در آن از كليات مرتبط با دلالت الفاظ به كار رفته
اسم الکتاب : قاعده لاضرر، ترجمه القواعد الفقهية المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 16