responsiveMenu
صيغة PDF شهادة الفهرست
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
اسم الکتاب : نظريه حقوقى اسلام المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی    الجزء : 1  صفحة : 265

افراد توجه نمى‌شود. اين‌گونه امور در مسايل اخلاقى، روابط شخصى و يا مسايل مذهبى مورد عنايت است. همه افرادى كه در محدوده يك دولت اسلامى زندگى مى‌كنند، داراى حقوق اجتماعى بوده و جان و مال آنان محفوظ است. ملاك اين امر آن است كه اين افراد يا از آن جهت كه مسلمان هستند، داراى حقوق هستند يا به خاطر اين كه در ذمّه اسلام هستند و يا به خاطر ارتباطات و معاهداتى كه با مسلمانان دارند از امنيت و احترام برخوردار هستند[1]. حرمت و كرامتى كه اشاره كرديم در محكمه و دادگاه براى افراد وجود دارد، ناشى از تقوا نيست بلكه به خاطر پذيرفتن حق «شهروندى» و «تابعيت» نظام اسلامى مى‌باشد. البته «تابعيت» يك امر اختيارى است و افراد مى‌توانند ترك تابعيت نمايند و تابعيت كشور ديگر را بپذيرند[2]؛ كه در اين حالت، و نيز در صورتى كه كسانى عليه نظام اسلامى قيام كنند و يا به فكر براندازى آن باشند، «حقوق شهروندى» آنان ساقط مى‌گردد.

كرامت و حقوق اجتماعى انسان تنها منحصر به دين اسلام نيست، بلكه اين مسأله كم و بيش در مكاتب ديگر نيز مشاهده مى‌شود؛ ولى اصل آن، از اديان آسمانى است و تا آن‌جا كه ما اطلاع داريم در هيچ دينى، مانند «دين اسلام» به كرامت انسان و تساوى همه جانبه در محكمه قاضى سفارش نشده است.

 

5. ملاك كرامت حقوقى

اكنون اين پرسش مطرح است كه ملاك اين نوع كرامت چيست؟ اين كرامت يك امر تكوينى و طبيعى يا جبرى نيست، بلكه انسان با رفتار اختيارى خويش، زمينه تحصيل اين كرامت را فراهم مى‌سازد. ملاك اين كرامت، تن دادن به نظام اسلامى است و تمام كسانى كه نظام اسلامى را مى‌پذيرند، داراى حقوق اجتماعى يكسان هستند؛ براى مثال، دادگاه موظف است نسبت به دو كس كه داراى تابعيت جمهورى اسلامى هستند، يكسان برخورد نمايد.


[1] امام على(عليه السلام) در بخشى از نامه‌اش به مالك اشتر مى‌فرمايد: وَ اَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِيَّةِ وَ الَْمحَبَّةِ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ وَ لاَ تَكُونَنَّ عَلَيْهِمْ سَبُعاً ضَارِياً تَغْتَنِمُ أَكْلَهُمْ، فِإِنَّهُمْ صِنْفَانِ: إِمَّا أَخٌ لَكَ فِى الدِّينِ، وَ اِمَّا نَظِيرٌ لَكَ فِى الْخَلْقِ؛ اى مالك! مهربان باش و رعيت را با چشمى پر عاطفه و سينه‌اى لبريز از محبت بنگر، زنهار كه چون درنده‌اى به غارت جان و مال آنان نپردازى! (اى مالك!) فرمان‌بران تو از دو صنف بيرون نيستند: يا مسلمان و برادر دينى تو هستند؛ و يا پيروان مذهب بيگانه‌اند، كه در اين صورت همانند تو انسان هستند.

[2] ماده 15 اعلاميه جهانى حقوق بشر مى‌گويد: الف ـ هر كس حق دارد كه داراى تابعيت باشد؛ ب ـ احدى را نمى‌توان خودسرانه از تابعيت خود يا از حق تغيير تابعيت محروم كرد.

اسم الکتاب : نظريه حقوقى اسلام المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی    الجزء : 1  صفحة : 265
   ««الصفحة الأولى    «الصفحة السابقة
   الجزء :
الصفحة التالیة»    الصفحة الأخيرة»»   
   ««اول    «قبلی
   الجزء :
بعدی»    آخر»»   
صيغة PDF شهادة الفهرست