نايل شويم. فقط آنچه از مصالح تا اندازه‌اى براى ما قابل درك است، امورى است كه كه به خوراك، سلامتى، بهداشت و امنيت ما مربوط مى‌شود، امّا به درستى نمى‌دانيم چه كارى موجب كمال نهايى انسان مى‌شود؟ اصلا كمال نهايى يعنى چه و انسان براى چه خلق شده است؟ آن مقامى كه پيامبران و اولياى خدا بدان دست مى‌يابند، چه مقامى است و چه ارزشى دارد؟ مقامى كه جناب سلمان بدان نايل گشت، با صدها و هزاران نفر امثال بنده قابل مقايسه نيست. اگر حساب دقيق آن را مى‌دانستيم، جا داشت هزار نفر از ما فداى سلمان مى‌شديم. آنچه كه هزار نفر امثال ما از كارهاى خير، مانند نماز و انفاق و جهاد و... كسب مى‌كنيم، چنان‌چه همه را روى هم بگذاريم به تعالى و كمالى كه جناب سلمان دارد، نمى‌رسد؛ امّا چه كسى مى‌تواند اين محاسبه را انجام دهد؟ اگر تمام كمالاتى را كه انسان‌هاى روى كُره زمين به آن دست مى‌يابند با كمالات يك معصوم مقايسه كنيم، قطره‌اى در مقابل دريا خواهد بود. مجموع كمالات ميلياردها انسان، انگشت كوچك امام زمان(عليه السلام) نخواهند شد. امام خمينى(رحمه الله)وقتى نام يا لقب مبارك حضرت ولى‌عصر(عليه السلام) را بر زبان جارى مى‌ساخت، مى‌فرمود: روحى لتراب مقدمه الفداء؛ يعنى جان خمينى فداى خاك پاى آن حضرت باد. مقام و ارزشى كه امام زمان(عليه السلام)دارد به واسطه ملكات و فضايل اخلاقى و معنوى آن حضرت است. اجزاى بدن آن حضرت هم در سايه آن مقام روحانى و فضايل اخلاقى، ارزشى فوق تصور مى‌يابند. نيز كفش آن بزرگوار و خاك زيركفش آن حضرت، به واسطه ارتباطى كه به جنابشان دارد، ارزش و اهميت بى‌حساب پيدا مى‌كند. در چنين حالتى است كه امام خمينى(رحمه الله) مى‌فرمود: جان من فداى خاك زير پاى او باد. امام شوخى يا مبالغه نمى‌كرد، بلكه مى‌فهميد كه آن موجود بزرگوار چه ارزش والا و سترگى دارد كه تمام انسان‌ها نمى‌توانند با خاك زير پاى او برابرى كنند. درك اين مطالب براى ما دشوار است و به همين دليل نمى‌توانيم ارزش‌گذارى كنيم كه اگر جان امثال اين‌جانب در مقابل جان او، و بلكه خاك زير پاى آن حضرت مقايسه شود، كدام يك داراى ارزش و مصلحت بيشترى است. ما از درك مصالح و ملاك‌هاى واقعى عاجزيم.

6. يك ذبح، بهاى دو تكامل

در قوانين عرفى و ظاهرى، همه خون‌ها مساوى و همه در برابر قانون برابرند. از اين رو، هر كس مرتكب قتل گردد، سزاوار قصاص است. در اين ميان فرقى از جهت علم، هنر، مال و سن