داراى حق است، بايد از مقدماتى استفاده كنيم. براى اين كار ابتدا بايد مفهوم حق را تحليل كنيم. اساساً اين حقى كه در مباحث حقوقى و سياسى مطرح مى‌شود از چه مقوله‌اى است؟ مفهوم اين حق چگونه به دست مى‌آيد و ملاك آن چيست؟ اين‌گونه مباحث و مقدماتش از پيچيده‌ترين و ظريف‌ترين مباحث عقلى است كه ما در اين جا سعى مى‌كنيم تا آن‌جا كه ممكن است با زبانى ساده آن را طرح نماييم.

در اثبات اين مطلب كه اساساً حق از چه مقوله‌اى است، بايد گفت: حق از مفاهيم اعتبارى است. توضيح اين كه: مفاهيمى كه ما با آنها سر و كار داريم و از آنها استفاده مى‌كنيم دو گونه هستند: گاهى در مقابل آنها يك موجود عينى و خارجى وجود دارد، و گاهى نه. مفاهيمى نظير زمين، آسمان، انسان و مانند آنها، به يك موجود عينىِ خاص در خارج اشاره دارد. اين‌گونه مفاهيم را طبق يك اصطلاح «مفاهيم حقيقى» و طبق اصطلاح ديگر «مفاهيم ماهوى» مى‌گويند. در مقابل، يك سلسله مفاهيم ديگرى داريم كه يك شىءِ خاصِ خارجى را نشان نمى‌دهد، بلكه قوام اين‌گونه مفاهيم به اعتبارات عقلى و ذهنى مى‌باشد؛ براى مثال وقتى مى‌گوييم: نماز واجب است؛ «نماز» يك حركت عينى خارجى است، امّا «واجب» يعنى چه؟ آيا كلمه «واجب» به يك شىء عينى در خارج، يا صفتى از يك موجود خارجى اشاره مى‌كند؟ آيا داراى رنگ و شكل است؟ كلمه «واجب» به يك موجود خارجى يا صفتى مربوط به موجودات خارج اشاره نمى‌كند، بلكه اين معنايى است كه فقط عقل آن را درك مى‌كند.

ب) تسلسل در مفهوم حق

از خواص مفاهيم اعتبارى اين است كه به گونه‌اى قابل تسلسل است. براى مثال، ما مى‌گوييم: هر كسى زحمت بكشد و روى ماده خام كارى انجام دهد، حق تملك آن كالا را داراست. اگر چوبى از جنگل بريده است، همان بريدن درخت، كارى است كه روى آن انجام داده است. سپس ممكن است آن را به صورتى خاص مانند: در، پنجره و يا يك اثر هنرى زيبا در آورد. به خاطر كارى كه روى اين ماده خام انجام داده است، مى‌گوييم: اين شخص نسبت به اين كالا داراى «حق مالكيت» است. «مالكيت» يك امر اعتبارى است؛ يعنى در خارج، جز انسان، چوب و كارهايى كه روى آن انجام شده است، چيز ديگرى به نام «مالكيت» نداريم. از خواص اين مفهوم اعتبارى (مالكيت) آن است كه مفاهيم اعتبارى متعدد ديگرى، پى در پى، از آن