اسم الکتاب : نظريه حقوقى اسلام المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی الجزء : 1 صفحة : 114
پرسش بسيار عميق و فلسفى است كه بايد در مجامع علمى با مقدمات زيادى جواب داده شود، اما ما در اين جا سعى مىكنيم پاسخى ساده و در عين حال متقن ارائه كنيم.
به عنوان مقدمه بايد گفت: وقتى ما انسانها، به عنوان يك «موجود عاقل» كارى را انجام مىدهيم، آن كار را به خاطر نتيجهاش مورد توجه قرار مىدهيم؛ براى مثال، غذا خوردن را در نظربگيريد كه هدف ما سير شدن و رفع نياز بدن يا لذت بردن است. غذا مىخوريم تا آن نتيجه خاص حاصل شود. در جامعه كارهايى را انجام مىدهيم كه از اين كارها هدفى داريم. كارگر كار مىكند تا مزد بگيرد. تا برسد به ارتباطات پيچيده اجتماعى، يا كارهايى كه دولت انجام مىدهد، همه براى نيل به هدفى است. ما چون آن امر مطلوب را نداريم تلاش مىكنيم تا به آن هدف برسيم. يعنى گرسنه هستيم، غذا مىخوريم تا سير شويم. اگر هيچ گاه گرسنه نمىشديم و هميشه سير بوديم، انگيزه نداشتيم تا غذا بخوريم. اگر لذت غذا خوردن را بدون تأمين غذا درك مىكرديم، دنبال تهيه مواد اوليه، پختن و آماده ساختن غذا نمىرفتيم. در هر حال، در مورد ما انسانها اينگونه است كه چون چيزى را نداريم، كارى را انجام مىدهيم تا به آن برسيم، و آن امر، «هدف» ما مىشود.
اما كار خداى متعال، نه به خاطر اين است كه چيزى را ندارد و مىخواهد در اثر انجام دادن آن كار، واجد آن چيز شود. پس چرا خدا كارى را انجام مىدهد؟ او كه در ذات خودش نقص و كمبودى ندارد و همه كمالات را در حد بىنهايت دارا مىباشد.
5. پاسخ اشكال دوم
اين مطلب، يك بحث بسيار پيچيده در «علم الهيات» است كه آيا افعال الهى داراى هدف و غرض است يا نه؟ جواب ساده آن اين است كه خداى متعال كمال مطلق است. از اين رو، اصالتاً ذات خود و كمالات خويش را دوست دارد؛ چون كمالى بالاتر از آن نيست تا آن را دوست بدارد. وقتى ما موجود كاملى را دوست داريم، بالتبع آثار آن را نيز دوست داريم و اين امر لازمه محبت است. علاقه شما به يك شخص موجب مىشود كه لباس، خانه، شكل، قيافه، عكس و كلا هر چه را به او تعلق داشته باشد دوست داشته باشيد. ما كه اهلبيت(عليهم السلام) را دوست داريم، هر جايى كه به نام آنها باشد مانند: مرقد، ضريح و خاك قبرشان را دوست داريم. با اين كه اين خاك است و ربطى به خود آن شخص ندارد، امّا همين كه انتساب به او
اسم الکتاب : نظريه حقوقى اسلام المؤلف : مصباح یزدی، محمد تقی الجزء : 1 صفحة : 114