به رأى و نظر ايشان عمل كنيم و در هر زمينه‌‌اى حق براى ما عيان مى‌‌گشت و راه هموار مى‌‌شد و به اين همه گمراهى‌‌ها، اختلافات و اشتباهاتى كه اكنون بدان مبتلا گشته‌‌ايم مبتلا نمى‌‌شديم. اما افسوس كه محروميت از حضور آن حجت و ولى خدا و غيبت آن حضرت، باعث گرديده كه ما نتوانيم مستقيماً به رفتار ايشان اقتدا كنيم و ناچاريم كه اين حرمان و محروميت جانكاه را تحمل كنيم و نفرين بفرستيم بر كسانى كه در حق اهل‌‌بيت(عليهم السلام) ظلم و جفا كرده و مى‌‌كنند و باعث محروم گشتن ما از حضور حجت خداوند(عجل اللّه تعالى فرجه الشريف) گشته‌‌اند.

پاسخ شبهه و پرسش فوق اين است كه هر چند براى ما ميسر نيست كه مستقيماً به ائمه معصومين(عليهم السلام) تأسّى و اقتدا كنيم، اما به صورت غيرمستقيم مى‌‌توانيم به آنها اقتدا كنيم. توضيح اينكه گرچه در عصر و زمان ما ائمه حضور ندارند تا رفتار آنان را مشاهده كنيم و به آنها تأسّى جوييم، اما ما مى‌‌توانيم از لابلاى احاديث و سنّت بر جاى مانده از ائمه اطهار و تاريخ زندگانى آن حضرات، چهره و سيماى روشنى از آنها در ذهن خود ترسيم كنيم. تا حدودى براى ما ميسر است كه با مشاهده روايات قطعى كه مفاد و دلالت آنها براى ما روشن و واضح گشته است و همچنين سيره زندگانى آن حضرات، روش و منش ائمه اطهار(عليهم السلام) را بشناسيم و از اين طريق شمايى از رفتار و باورهاى آنان را در ذهن خود پديد آوريم و از آنها پيروى كنيم. بلاتشبيه، نظير كسى كه شخصى را از نزديك نديده، اما تصوير و فيلم او را در تلويزيون مشاهده مى‌‌كند و از اين طريق چهره و رفتار او برايش مجسم مى‌‌گردد.

شبهه عدم امكان تأسّى به معصومان و پاسخ آن

شبهه و پرسش دوم عبارت است از اينكه شرايط زمانى و مكانى در رفتار ائمه معصومين(عليهم السلام) دخالت داشته است و اساساً نمى‌‌توان نقش زمان و مكان را در مسأله تقليد ناديده گرفت و چه بسا رفتارى در برهه‌‌اى خاص امكان تحقق داشته