چنانكه خردمندان در امور عادى زندگى خود از هركسى پيروى و تقليد نمى‌‌كنند و سعى مى‌‌كنند از كسى كه شايستگى كافى دارد پيروى كنند و براى احراز تخصص و شايستگى افرادْ تحقيق و بررسى مى‌‌كنند. مثلا وقتى مى‌‌خواهند به پزشكى مراجعه كنند، ابتدا درباره او تحقيق مى‌‌كنند و وقتى كه متوجه شدند كه صلاحيت علمى او توسط افراد ذى‌‌صلاح تأييد شده است از رأى و نظر او پيروى مى‌‌كنند، همچنين در زمينه مسايل دينى و احكام شرعى، جوانانى كه تازه به تكليف رسيده‌‌اند و مى‌‌خواهند تقليد كنند، از هر كسى كه خود را مرجع تقليد معرفى مى‌‌كند تقليد نمى‌‌كنند، بلكه سعى مى‌‌كنند از فقيه اعلم و كسى كه دانش فقهى او بيش از ديگران است تقليد كنند و براى رسيدن به اين منظور تحقيقات كافى انجام مى‌‌دهند و وقتى به فقيه اعلم دست يافتند با آرامش خاطر از او تقليد مى‌‌كنند. چنان نيست كه به صِرف اينكه كسى ادعاى مرجعيت دارد و بدون اينكه صلاحيت او براى ايشان محرز گرديده باشد از او تقليد كنند.

گونه‌‌هاى تقليد كوركورانه و ناصحيح

1. تقليد از رسوم و آداب ناپسند گذشتگان

تقليد كوركورانه و فاقد دليل و منطق صحيح براى جامعه خطرناك است و مانع هدايت فرد و جامعه و دست‌‌يابى به سعادت مى‌‌گردد. از بارزترين مصاديق چنين تقليدى، تقليد از رسوم و آداب جاهلى گذشتگان است كه باعث انحطاط و سقوط بسيارى از اقوام، در طول تاريخ، گشته است. حتى عمده عاملى كه باعث گرديد ملت‌‌ها در برابر دعوت پيامبران به توحيد و يكتاپرستى بايستند، وابستگى به رسوم جاهلى و حفظ آيين‌‌هاى بت‌‌پرستى بر جاى مانده از گذشتگان بود. تا آنجا كه قرآن مى‌‌گويد ما هيچ پيغمبرى را براى هدايت مردم و دعوت آنها به توحيد و يكتاپرستى نفرستاديم، مگر آنكه او را تكذيب كردند و مورد استهزا قرار دادند و او را ساحر، مجنون و يا شاعر خواندند: «وَ يَقُولُونَ أَئِنَّا لَتارِكُوا ءَالِهَتِنَا لِشاعِر