واحدى نيز نظرات و فتاواى مراجع متفاوت است و اين همان پلوراليزم است. بنابراين، نبايد دم از اصول، احكام و سنت‌‌هاى ثابت زد و سيره و سنّت اهل‌‌بيت را ملاك رفتار و عمل قرار داد.

بدين ترتيب، تجديدنظر طلبان و كثرت گرايان تلاش مى‌‌كنند كه تفاوت شيوه‌‌هاى رفتارى پيشوايان دين و اختلاف روايات و فتاوا در حوزه مسايل نظرى را دليل و شاهدى بر صحّت كثرت‌‌گرايى و تعدد قرائت‌‌ها و عدم ثبات اصول و تاريخ‌‌مند بودن احكام قلمداد كنند، و در يك كلمه، جهت حركت استكبار جهانى و عمال داخلى آن و گروه‌‌هاى ملى ـ مذهبى اين است كه اعتقاد به وجود احكام ثابت را از مردم بگيرند و ريشه‌‌هاى اعتقادى چنين باورهاى اصيلى، نظير اعتقاد به عصمت و خاتميت را از بين ببرند. چنان كه سلمان رشدى تاكيد مى‌‌كند تكه مسلمانان بايد دست به نوسازى در فرهنگ خود بزنند و گرنه رشدى‌‌ها اين كار را خواهند كرد، دوستان سلمان رشدى در داخل هم در صدد ايجاد تغييرات اساسى در فقه و تجديد نظر در دين و ارائه دين جديدى هستند كه در واقع، چيزى جز بى دينى محض نيست.

اگر شما از ايشان سؤال كنيد كه مقوّم و روح اسلام چيست، جواب خواهند داد كه روح اسلام آزادى و دموكراسى و احترام به آراى مردم و رعايت حقوق بشر است. روح اسلام اين است كه هر گاه مردم با هر انگيزه‌‌اى خواستند نظام سياسى و حقوقى خود را تغيير دهند كسى مانع آنها نشود. يعنى روح اسلام اين است كه اسلامى نباشد!!

پاسخ شبهه فوق

شبهه‌‌اى كه مطرح شد مبتنى بر اين است كه هم در گفتار و رفتار معصومان و هم در آراء و فتاواى علما و مراجع اختلاف و تفاوت مشاهده مى‌‌شود. و از شواهد و قرائن به دست مى‌‌آيد كه اين اختلافات از يك سو، تابع شرايط تاريخى، و از