گفتار دوم:

اندوه و ترس، لباسي بر قامت دوستان خدا (1)

فَاسْتَشْعَرَ الْحُزْنَ وَتَجَلْبَبَ الْخَوْفَ؛ پس اندوه را شعار خود ساخت و لباس خداترسي در‌پوشيد.

ستايش اندوه و ترس از خدا

پس از آنکه امير مؤمنان(عليه السلام) فرمودند: خداوند بندة محبوب خود را ياري مي‌کند تا بر نفس خويش چيره شود، مي‌فرمايند اين بنده محبوب خدا، اندوه را «شِعار» و لباس زيرين خود مي‌سازد؛ يعني پيوسته بر مقامات و درجاتي که نتوانسته بدان‌ها دست يابد و بر فرصت‌هايي که مي‌توانست از آنها بيشتر استفاده کند و نکرده، اندوهگين و ناراحت است. همچنين ترس از خداوند را لباس رويين خود ساخته، يعني همواره بيمناک است که نکند گناه و ناسپاسي خداوند از او سر زند و باعث شود نامش از طومار بندگان مخلص و محبوب او حذف گردد.

«حزن» در موقعيتي رخ مي‌دهد که نعمتي از انسان باز گرفته شود يا خسارتي بر او وارد آيد و موجب اندوه و ناراحتي او گردد. بي‌ترديد اين حالتْ ناظر به گذشته است؛