نكرده و نفرموده: اُشْكُرْ لي وَاشْكُرْ لِوالِدَيْك، بلكه شكر خداى متعال و شكر پدر و مادر را با يك امر در كنار هم آورده و مى‌فرمايد: اُشْكُرْ لي وَلِوالِدَيْك. اين‌گونه تعبير، نهايت اهتمام نسبت به پدر و مادر و وظيفه احسان به آنها را مى‌رساند. هم‌چنان‌كه توضيح داديم اين مسأله‌اى است كه بر اساس منطق مادى به هيچ وجه قابل توجيه نيست و تنها با منطق الهى مى‌توان آن را توجيه و تفسير كرد.

كاربرد اصل احسان در خدمت به ايتام

مورد ديگرى كه در معارف اسلامى از موارد و مصاديق احسان قلمداد گرديده، احسان نسبت به «ايتام» است. رسيدگى به ايتام از باب معاوضه نيست كه ما به اندازه‌اى به آنها خدمت كنيم كه بتوانند در حال حاضر يا در آينده جبران كنند. اين رسيدگى تكليفى است مستقل كه صرف‌نظر از اين‌كه ايتام خدمتى انجام مى‌دهند، يا مى‌توانند انجام دهند يا خير، بايستى انجام پذيرد و نيازهاى آنان برطرف شود. يك نياز يتيم نياز مادى است، اما بايد توجه داشت كه اين تنها نياز او نيست. گاهى يتيم پول دارد اما به لحاظ كمى سن نمى‌تواند آن را به جريان بيندازد و از آن كار بكشد و بهره ببرد. در چنين موردى اگر يتيم به حال خود رها شود تا از سرمايه مصرف كند، به تدريج آن سرمايه تمام مى‌شود و او در آينده با فقر و تهى‌دستى دست به گريبان خواهد شد. از اين رو بايد سرمايه‌اش را به كار گرفت تا اصل سرمايه باقى بماند ‌و حتى افزوده گردد‌ـ و زندگى يتيم را با درآمد حاصل از منافع آن سرمايه اداره كرد.

اما كار به اين‌جا ختم نمى‌شود. نياز انسان تنها شكم نيست، بلكه