کساني که چون مصيبتي به آنان برسد، ميگويند: ما از آن خدا هستيم و به سوي او باز ميگرديم».
ـ «إِنَّ إِلَى رَبِّكَ الرُّجْعَى؛[1] در حقيقت بازگشت به سوي پروردگار توست».
ـ «أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُون؛[2] آيا پنداشتيد که شما را بيهوده آفريدهايم و اين که شما به سوي ما بازگردانده نميشويد؟»
گرچه اين آيات بيانگر حرکت و سير انسان به سوي خداوند هستند و به ويژه در آيه پاياني خداوند خطاب به انسان هدفمند بودن آفرينش او را گوشزد ميكند و ميفرمايد اي انسان تو بيهوده و بيهدف آفريده نشدهاي؛ اما اين آيات حرکت و سير ديگر موجودات را نفي نميکنند و چنانکه انسان بيهوده آفريده نشده و داراي هدف است، موجودات ديگر نيز چنيناند و آنها نيز براي رسيدن به هدفي متعالي آفريده شدهاند که با سير و حرکت خويش به آن هدف ميرسند. بنابراين، از ديدگاه عقل و منطق قرآن ميتوان گفت هدف و غايت حرکت انسان و ديگر موجودات خداوند متعال است.
انگاره حرکت اختياري انسان در آيه شريفه
پس از بررسي چهارگونه حرکت در جهان ماده و همچنين پس از بررسي